ΟΙ ΑΝΕΜΟΣΤΡΟΒΙΛΟΙ ΤΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ

Παρακολουθώ τις δύο τελευταίες μέρες τις περιγραφές των ακραίων καιρικών φαινομένων από τα ΜΜΕ και το διαδίκτυο. Τα ΜΜΕ για άλλη μια φορά αποκαλύπτουν την προχειρότητά τους ,την ασχετοσύνη τους και την έλλειψη επαγγελματισμού. Επί δύο μέρες μιλούν για καταστροφικούς ανεμοστρόβιλους και έναν εντυπωσιακό υδροστρόβιλο στα Μέθανα. Κανένας δεν μπήκε προφανώς στον κόπο να ρωτήσει έναν ειδικό, ένα μετεωρολόγο στην προκειμένη περίπτωση, για το σωστό χαρακτηρισμό των φαινομένων. Ούτε μπήκε στο κόπο να κάνει μια αναζήτηση στο διαδίκτυο, ώστε να μην εκτίθεται από τις μπούρδες που λέει. Ένας προσεκτικός θεατής ή ακροατής μπορεί να συμπεράνει από αυτές τις μικρές «λεπτομέρειες» πόσο άθλια είναι η ενημέρωση που λαμβάνει από τα συγκεκριμένα μέσα.

Πιο συγκεκριμένα. Αυτό που περιγράφεται ως ανεμοστρόβιλος , ονομάζεται σίφωνας («σίφουνας» κατά το λαϊκά λεγόμενο) Tornado( στα αγγλικά). Οι διαφορές των δύο μετεωρολογικών φαινομένων είναι σημαντικές.

ανεμοστρόβιλος

Ο σίφωνας δημιουργείται μέσα σε τεράστια καταιγιδοφόρα σύννεφα (σωρειτομελανίες)* και αποφύεται από τη βάση τους, φτάνοντας έως το έδαφος, ενώ ο ανεμοστρόβιλος «σηκώνεται» από το έδαφος, με εντελώς αίθριο ουρανό ή το πολύ ελαφρά νέφωση. Επίσης ο σίφωνας είναι μεγαλύτερης έντασης από τον ανεμοστρόβιλο. Η κλασική εμφάνιση των σιφώνων, που τους διαφοροποιεί εμφανώς από τους ανεμοστροβίλους, ακόμα και για όσους δεν γνωρίζουν σχετικά με μετεωρολογικές παρατηρήσεις, είναι «σαν "προβοσκίδα ελέφαντα" που αποφύεται από την βάση καταιγιδοφόρων νεφών (σωρειτομελανίες) ως το έδαφος. 

Πως σχηματίζεται ο σίφωνας.

Στη πραγματικότητα η επιστήμη δεν γνωρίζει, στην ολότητά τους ,τους μηχανισμούς που δημιουργούν τον σίφωνα, παρά την 150χρονη μελέτη του φαινομένου. Ένας ελλιπής μεν αλλά διαδομένος και αρκετά επεξηγηματικός ορισμός της δημιουργίας σιφώνων είναι  ο εξής: « οι υγρές, θερμές αέριες μάζες συγκρούονται με ψυχρά μέτωπα και η ατμοσφαιρική αστάθεια που δημιουργείται προκαλεί σίφωνες».

Διαχωρισμός σιφώνων

Οι σίφωνες εμφανίζονται τόσο πάνω από την ξηρά, λεγόμενοι σίφωνες ξηράς,οι οποίοι θεωρούνται και οι ταχύτεροι άνεμοι στον πλανήτη, όσο και πάνω από τη θάλασσα, οπότε ονομάζονται σίφωνες θαλάσσης ή υδροσίφωνες. Και τα δύο είδη καλούνται επίσημα νεφοστρόφιλοι, επειδή αποφύονται από τη βάση ταιράστιων καταιγιδοφόρων νεφών που είναι γνωστά ως σωρειτομελανίες και φτάνουν έως το έδαφος.Οι θαλάσσιοι σίφωνες ονομάζονται στα αγγλικά waterspouts,όρο που πολλοί μεταφράζουν σε "υδροστρόβιλους", πλην όμως με αυτό τον όρο χαρακτηρίζονται κοινώς οι παλιρροιακές θαλάσσιες δίνες 'η άλλα φαινόμενα του παλιρροιακού ρεύματος.

βλέπε εδώ : ο σίφωνας στα Μέθανα (υδροσίφωνας)

ο σίφωνας ξηράς στη Θέρμη της Θεσ/νίκης:

Στην Ελλάδα το παραπάνω φαινόμενο δεν είναι συχνό όπως στην Ευρώπη και την Αμερική αλλά είναι υπαρκτό. Σύμφωνα με μια έρευνα τριών ετών εμφανίζονται κατά μέσο όρο ετησίως 8 σίφωνες ξηράς και 10 θαλάσσης.

Ένα ρεκόρ

Το 2002 σημειώθηκε ρεκόρ σιφώνων ξηράς και θαλάσσης στην Ελλάδα, καθώς καταγράφηκαν συνολικά 40 σίφωνες: 13 σίφωνες ξηράς και 27 σίφωνες θαλάσσης, σε διάφορες περιοχές, ενώ παρατηρήθηκε μία ιδιαίτερα μεγάλη οικογένεια σιφώνων (tornado family) και ένα τεράστιο ξέσπασμα σιφώνων (tornado break):

Η λεγόμενη tornado family σημειώθηκε στις 27 Ιουλίου 2002 και προκλήθηκε από ένα εξαιρετικά μεγάλο σύστημα βαριάς καταιγίδας. Μέσα σε λίγες ώρες, καταγράφηκαν 5 σίφωνες ξηράς και 7 σίφωνες θαλάσσης, σε διάφορες περιοχές στην κεντρική και νότια Ελλάδα, καθώς και στις νησιωτικές περιοχές του Σαρωνικού και των Κυκλάδων. Μάλιστα, ένας από τους σίφωνες ξηράς χτύπησε το Διεθνές Αεροδρόμιο Αθηνών. Ο σίφωνας έπληξε κυρίως την πίστα του αεροδρομίου, την ώρα που επρόκειτο να αποβιβαστούν οι επιβάτες από αεροπλάνο και είχε ως αποτέλεσμα την μικρή μετακίνηση του εμπρόσθιου μέρους του αεροσκάφους, την βίαιη απομάκρυνση της σκάλας αποβίβασης και τον ελαφρύ τραυματισμό ενός επιβάτη. Από τον σίφωνα, ο οποίος ευτυχώς διήρκεσε μόλις 2 λεπτά, υπέστησαν μικρές υλικές ζημιές τόσο το αεροπλάνο, όσο και το λεωφορείο που ανέμενε για να παραλάβει τους επιβάτες.

Το λεγόμενο tornado outbreak (πάνω από 6 σίφωνες / ημέρα στην ίδια περιοχή) συνέβη στις 5 Σεπτεμβρίου 2002, όπου σε διάστημα 90 λεπτών φωτογραφήθηκαν 14 θαλάσσιοι σίφωνες στο Κρητικό Πέλαγος.

Μεταγενέστερα επίσης, στις 21 Σεπτεμβρίου 2006, καταγράφηκαν στο Κρητικό πέλαγος 30 σίφωνες θαλάσσης - ένα ξέσπασμα σιφώνων εξαιρετικά μεγάλο ακόμα και για τα δεδομένα των ΗΠΑ.

Αυτά για τους σίφωνες, που έγιναν η αιτία να γραφτεί αυτό το άρθρο του οποίου σκοπός είναι να βάλει τα πράγματα στη σωστή τους διάσταση και να θυμίσει πόσο επιφυλακτικοί πρέπει να είμαστε για τα όσα ακούμε και βλέπουμε από τα «εγκυρα» ΜΜΕ, ειδικά όταν αυτά που λένε δεν μπορούν να διασταυρωθούν. Η εποχή της αφέλειας και της φράσης «το είπε η τηλεόραση» πρέπει επιτέλους να παρέλθει.

* σωρειτομελανίες, περισσότερα εδώ:

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CF%89%CF%81%CE%B5%CE%B9%CF%84%CE%BF%CE%BC%CE%B5%CE%BB%CE%B1%CE%BD%CE%AF%CE%B1%CF%82

 πηγή:el. wikipedia.org