Ένα κρυολόγημα που μόλις σήμερα αποφάσισε να με εγκαταλείψει, μου στέρησε στην αρχή της βδομάδας την ευκαιρία να παραβρεθώ στην παρουσίαση ενός βιβλίου που αφορούσε το χρονικό της ανασκαφής στη Βεργίνα. Παρά την απουσία μου προμηθεύτηκα το βιβλίο για να το διαβάσω. Το βιβλίο περίμενε υπομονετικά πάνω στο τραπέζι δίπλα στον υπολογιστή να φιλοτιμηθώ να το ανοίξω. Μετά από δύο μέρες πήρα το βιβλίο στα χέρια μου. Αρχίζοντας να διαβάζω τις πρώτες σελίδες κατάλαβα ότι δεν είχα να κάνω με μια εκλαϊκευμένη παρουσίαση γύρω από την ανασκαφή των Βασιλικών Τάφων της Βεργίνας αλλά για κάτι πολύ πιο βαθύτερο και πιο σημαντικό. Ο συγγραφέας ,ο Μανόλης Ανδρόνικος, με αυτό το βιβλίο αποτίει φόρο τιμής στον ανθρώπινο μόχθο,πνευματικό και ψυχικό. Συνθέτει διακριτικά το εγκώμιο , μιας τεράστιας και ανομοιογενούς ομάδας που ενώθηκε κάτω από ένα κοινό όραμα. Μιας ομάδας που πολλά από τα μέλη της δεν συναντήθηκαν και δεν γνωρίστηκαν μεταξύ τους.Έβαλαν όμως το κάθε ένα από αυτά το προσωπικό του "λιθαράκι" ώστε ένας στόχος που φαίνονταν εξ αρχής εξωπραγματικός να γίνει ορατός και στο τέλος να επιτευχθεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Γράφει χαρακτηριστικά στο Πρόλογο:" Για να φτάσουμε στην επιτυχία του 1977,χρειάστηκαν πολλά χρόνια δουλειάς.Ο αρχαιολόγος που άρχισε και συνέχισε τις έρευνες,οι άμεσοι συνεργάτες του, οι εργάτες της ανασκαφής,οι άνθρωποι του χωριού, έζησαν από χρόνο σε χρόνο μια επιστημονική περιπέτεια που είναι φυσικό να τους επηρέασε οχι μονάχα με την λάμψη του χρυσού που αποκάλυψαν στο τέλος, αλλά με τον ανθρώπινο μόχθο,τις προσδοκίες,τις απογοητεύσεις που δοκίμασαν προτού φτάσει η τελική επιτυχία. Αυτή την ιστορία, την ανθρώπινη μου ζήτησαν να θυμηθώ και ομολογώ πως θέλω και εγώ να ξαναθυμηθώ"
Η γραφή του Μανόλη Ανδρόνικου είναι τόσο συναρπαστική όσο και η αρχαιολογική του σκαπάνη. Το βιβλίο διαβάστηκε "μονορούφι" και θα διαβαστεί και δεύτερη και τρίτη φορά. Δεν περίμενα ποτέ να με συγκινήσει τόσο πολύ ένα βιβλίο που αναφέρονταν σε μια ανασκαφή, όσο μεγάλης αρχαιολογικής σημασίας και αν ήταν. Ο κύριος Καθηγητής δράττεται της ευκαιρίας να μας διδάξει με αφορμή την ανασκαφή πολύτιμα μαθήματα ζωής και να μας δείξει ότι ο πιο καθοριστικός παράγοντας στη ζωή είναι ο ίδιος ο άνθρωπος ο οποίος όμως σε καμιά περίπτωση δεν είναι αυτόφωτος. Χρειάζεται πάντα την βοήθεια τις εμπειρίες και τις γνώσεις των συνανθρώπων του προκειμένου όλοι μαζί να φτάσουν σε θαυμαστό αποτέλεσμα. Τι να πρωταναφέρει κάποιος! Για τις σκληρές συνθήκες διαβιώσης στο χώρο και το χρόνο των ανασκαφών, την ελονοσία, τα σχεδόν ανύπαρκτα μέσα, την αυταπάρνηση όσων δούλεψαν, τις αγωνίες και τους φόβους, την αμφισβήτηση, το ομαδικό πνεύμα, το όραμα, τη δικαίωση,τους αυτοσχεδιασμούς,τη ταπεινότητα; Μέσα από τις γραμμές του βιβλίου που καλύπτει μια περίοδο περίπου 45 ετών ξετυλίγεται η συνταγή μιας επιτυχίας που αν είσαι παρατηρητικός μπορείς να συλλέξεις όλα τα συστατικά της, τα οποία άλλα είναι φανερά και άλλα είναι κρυμμένα πίσω από κάποια φαινομενικά άσχετα γεγονότα.
Αν η ανακάλυψη του Τάφου του Φιλιππού του Β'(*) θεωρείται η μεγαλύτερη αρχαιολογική ανακάλυψη του 20ου αιώνα το βιβλίο :Το Χρονικό της Βεργίνας είναι ένα βιβλίο αναφοράς γύρω από το τρόπο της επιλογής του σωστού δρόμου για να φτάσεις στον προορισμό σου.
Ο δρόμος που διάνυσε ο Ανδρόνικος ήταν μακρύς και ανηφορικός.Πότε δεν τα παράτησε ούτε επαναπαύθηκε στη δόξα που του χάρισε το 1977 η Βεργίνα. Δεν κράτησε τίποτα μόνο για τον εαυτό του αλλά μοιράστηκε τα πάντα . Παρέμεινε προσηλωμένος στις ανασκαφές στην Βεργίνα( Θέατρο Αιγών, Ιερό Εύκλειας, Τάφος με τους Ελεύθερους Κίονες,Τάφος Ευρυδίκης της μητέρας του Φιλίππου Β') μέχρι το 1992 που έφυγε από τη ζωή.
(*) Η βεβαιότητα του Μανόλη Ανδρόνικου για τον Τάφο του Φιλίππου Β' που τόσο αμφισβητήθηκε κατά την δεκαετία του 80 από πολλούς "συναδέρφους" του, επιβεβαιώθηκε από την διεξοδική ανθρωπολογική ανάλυση των οστών το 2014 όπου και έγιναν και οι σχετικές ανακοινώσεις.
Δείτε την πρώτη συνέντευξη του Μανόλη Ανδρόνικου (24/11/1977) μετά την ανακάλυψη του τάφου του Φιλίππου του Β΄ (8/11/1977)
https://youtu.be/ghLuWLkFcHg
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου