GIMME SHELTER

Αυτές τις ημέρες κλωθογυρίζει στο μυαλό μου ένα τραγούδι που γράφτηκε πριν 47 χρόνια, όταν ο κόσμος συνταράσσονταν πάλι από μια καταιγίδα βίας και τρόμου. Πρόκειται για το τραγούδι των Rolling Stones , Gimme Shelter που το θεωρώ ότι καλύτερο έχει γράψει αυτό το συγκρότημα.

Γράφτηκε σε μια εποχή όπου ο πόλεμος του Βιετνάμ ήταν στην κορύφωσή του. Πολιτικές δολοφονίες όπως του Martin Luther King και του  Robert Kennedy αλλά και προγενέστερα των John Kennedy και του  Malcolm- X καθώς και η κατακρεούργηση της Saron Tate  και τεσσάρων άλλων ατόμων που βρίσκονταν μαζί της από τον  παρανοϊκό Charles Manson είχαν συγκλονίσει τον κόσμο.

Είναι φρέσκα τα γεγονότα της Άνοιξης της Πράγας και της επέμβασης των αρμάτων μάχης του σοβιετικού στρατού μέσα στη πρωτεύουσα της Τσεχίας που κατέστειλαν την εξέγερση των πολιτών που ζητούσαν τον εκδημοκρατισμό της χώρας και των γεγονότων του Γαλλικού Μάη του  68.

Το συγκρότημα ζούσε και αυτό στην δίνη μιας δύσκολης περιόδου με τον ιδρυτή και αρχηγό τους Brian Jones βυθισμένο στα ναρκωτικά ,με χαμηλή αυτοεκτίμηση και αποστασιοποιημένο από τα πάντα πράγμα που οδήγησε στην σκληρή απόφαση της αποβολής από το συγκρότημα ένα μήνα πριν βρεθεί νεκρός στην πισίνα του σπιτιού του.

Την μουσική  του τραγουδιού την εμπνεύστηκε ο Keith Richards, όπως ο ίδιος αναφέρει στην βιογραφία του , μια μέρα με πολύ άσχημες καιρικές συνθήκες στο σπίτι ενός φίλου του στο Λονδίνο, που τον φιλοξενούσε. Όπως αναφέρει παρακολουθούσε από το παράθυρο μια τρομερή καταιγίδα που έπληττε το Λονδίνο με τους ανθρώπους  στο δρόμο να προσπαθούν να καλυφθούν κάτω από τις ομπρέλες τους τις οποίες τις έπαιρνε ο αέρας που λυσσομανούσε μέσα σε ένα τοπίο πραγματικής κολάσεως. Ήταν μια φρικτή μέρα. Συνειρμικά σκέφτηκε  την κατάσταση των πραγμάτων που την παραλλήλισε με καταιγίδες που κτυπούν τα μυαλά των ανθρώπων γύρω του αλλά όχι τον ίδιο. Σκέφτηκε : «απειλείται η ίδια μου η ζωή σήμερα» και άρχισε να παίζει τα πρώτα ακόρντα.

Το τραγούδι ηχογραφήθηκε το Μάρτιο του 1969 στα  Olympic Studios με τον Jagger να γράφει τους στοίχους. Επιλέχθηκαν παλιοί φθαρμένοι ενισχυτές Triumph, στους οποίους οφείλεται αυτός ο χαρακτηριστικός ήχος του τραγουδιού. Το συγκρότημα βοήθησε ο Nicky Hopkins στο πιάνο και ο παραγωγός Jimmy Miller στα κρουστά αφού ο Jones περιφερόταν χωρίς να κάνει τίποτα.

Αλλά καταλυτικό ρόλο που συνέβαλε ώστε το τραγούδι να απογειωθεί οφείλεται στην τραγουδίστρια Merry Clayton .

Ας δούμε πως συνέβη αυτό, γιατί έχει το ενδιαφέρον του. Το φθινόπωρο του 1969 οι Stones βρέθηκαν στο Λος Αντζελες στα στούντιο της Electra για την τελική επεξεργασία του τραγουδιού.

Εκεί έπεσε η ιδέα ότι χρειάζονταν μια γυναικεία φωνή ως δεύτερη φωνή για την δεύτερη στροφή του τραγουδιού που ξεκίναγε με τη φράση «ο πόλεμος παιδιά είναι μια πιστολιά μακριά» και κορυφώνονταν με τις λέξεις rape/murder (βιασμός/ δολοφονία).

Επιλέχτηκε η Bonnie Bramlet , (Bonnie and Delaney) αλλά ο σύζυγός της Delaney απέρριψε την πρόταση και δεν επέτρεψε να τραγουδήσει η γυναίκα του με τους Stones. Έτσι ένα βράδυ κατέληξαν να επιλέξουν να τραγουδήσει η κόρη ενός βαπτιστή ιερέα ,η Merry Clayton, που είχε μεγαλώσει τραγουδώντας gospel στην εκκλησία του πατέρα της στη Νέα Ορλεάνη. Στα 14 της είχε κάνει το ντεμπoύτο της δίπλα στον Bobby Darin και ήταν μέλος του γυναικείου φωνητικού συγκροτήματος του Ray Charles.

«Ήταν γύρω στα μεσάνυκτα και ήμουν ξαπλωμένη στο κρεβάτι με τον άντρα μου και σε κατάσταση προχωρημένης εγκυμοσύνης , όταν κτύπησε το τηλέφωνο από ένα καλό φίλο ,τον μουσικό παραγωγό, Jack Nitzsche, που μου ζητούσε να τραγουδήσω για κάποιους τύπους από την Αγγλία. Αναζητούσαν κάποια να τραγουδήσει  μαζί τους ντουέτο ένα τραγούδι και δεν μπορούσαν να βρουν τραγουδίστρια, που μπορεί να το κάνει. Μήπως μπορείς να έρθεις(μου είπε); Νομίζω ότι θα είναι κάτι καλό για σένα.»

Όταν βρέθηκε στο στούντιο λίγο αργότερα ,ο Keith Richards της εξήγησε τι ακριβώς ζητούσαν και πως έπρεπε να το τραγουδήσει.

Μάλιστα όταν αναρωτήθηκε τι ακριβώς εννοούν με τις λέξεις που έπρεπε να ερμηνεύσει Rape/ Murder, o Richards της ανέλυσε το νόημα του τραγουδιού. Τότε η Merry αφού τους άκουσε να παίζουν το τραγούδι ζήτησε ένα σκαμπό να καθίσει, λόγω του βάρους της κοιλιάς της, και τραγούδησε τα λόγια με μόλις  τρεις προσπάθειες.

Η συναισθηματική της φόρτιση είναι τόσο μεγάλη που η φωνή της στις τελευταίες ψηλές νότες σπάει από την ένταση που νιώθει και ο Jagger  βγάζει ένα επιφώνημα θαυμασμού για αυτό που συμβαίνει εκείνη τη στιγμή. Είναι κάτι που αποτυπώνεται και στην εγγραφή στο σημείο 3:02 και περνάει στην ιστορία.

Ακούστε αυτή την εκπληκτική ερμηνεία που ουσιαστικά έκανε το τραγούδι αθάνατο ,ξεκομμένη από την υπόλοιπη ηχογράφηση.

Μια ώρα μετά το τέλος της ηχογράφησης απέβαλλε. Κατά γενική ομολογία, το άγχος από την συναισθηματική φόρτιση της ερμηνείας και το προχωρημένο της ώρας προκάλεσε την αποβολή.

Στο βιβλίο του : Old Gods Almost Dead : The  40-years Odyssey of the Rolling Stones o συγγραφέας  Stephen Davis αναφέρει : «Κανείς ροκ δίσκος , πριν ή μετά, δεν έχει συλλάβει με τέτοια πληρότητα την αίσθηση της ψηλάφησης του τρόμου, που επικρεμόταν πάνω από αυτήν την εποχή.»

Ας ακούσουμε για άλλη μια φορά το τραγούδι:

Αυτή πάνω κάτω είναι η ιστορία αυτού του αποκαλυπτικού τραγουδιού και θεωρώ ότι είναι κατανοητός ο λόγος που στριφογυρνάει στο μυαλό μου τις τελευταίες μέρες.

Φυσικά δεν πρέπει να παραλείψω ότι το τραγούδι τελειώνει με μια φράση που μοιάζει στο όλο σκηνικό ουτοπική :

(Ότι η αγάπη αδελφή, είναι ένα φιλί μακριά)

Οι  οργισμένες  όμως φωνές της Clayton καιτου Richards που επαναλαμβάνουν συνέχεια μέχρι να σβήσει η μουσική : «είναι μόλις ένα φιλί μακριά» πείθουν ότι τίποτα δεν είναι ουτοπικό αν εμείς οι ίδιοι  το θελήσουμε.

Πολλά χρόνια μετά η Merry Clayton ξαναβρέθηκε με τον Mick Jagger στο ίδιο στούντιο και άκουσαν μαζί την ηχογράφηση εκείνης της νύχτας.Η ένταση των συναισθημάτων που αποτυπώνεται στα πρόσωπα τους είναι συγκλονιστική...

Keith Richards με την Merry Clayton (με το κόκκινο φόρεμα)

Παραθέτω τους στοίχους του τραγουδιού:

Oh, a storm is threat'ning                                             Η καταιγίδα απειλεί την ζωή μου 

My very life today                                                   
If I don't get some shelter                                            Αν δεν βρω κάποιο καταφύγιο θα εξαφανιστώ
Oh yeah, I'm gonna fade away

War, children, it's just a shot away                       Ο πόλεμος παιδιά είναι μόλις μια πιστολιά μακριά
It's just a shot away
War, children, it's just a shot away
It's just a shot away

Ooh, see the fire is sweepin'                       δες την φωτιά που ξετυλίγεται στους δρόμoυς σήμερα
Our very street today
Burns like a red coal carpet                        Καίει  σαν κόκκινο χαλί από κάρβουνα

Mad bull lost its way                                    Ενας τρελαμένος ταύρος που έχασε το δρόμο του
                                                                                                                                                                                   
War, children, it's just a shot away            Ο πόλεμος παιδιά είναι μόλις μιά πιστολιά μακριά
It's just a shot away
War, children, it's just a shot away
It's just a shot away

Rape, murder!                                         Βιασμός, φόνος μόλις μια πιστολιά μακριά
It's just a shot away
It's just a shot away

Rape, murder yeah!
It's just a shot away
It's just a shot away

Rape, murder!
It's just a shot away
It's just a shot away yea

The floods is threat'ning                 Οι πλημμύρες απειλούν την ζωήμου σήμερα
My very life today
Gimme, gimme shelter                     Δως μου , δως μου καταφύγιο 

Or I'm gonna fade away                  Αλλιώς θα εξαφανιστώ

War, children, it's just a shot away
It's just a shot away
It's just a shot away
It's just a shot away
It's just a shot away
I tell you love, sister, it's just a kiss away      θα σου πω σ'αγαπώ αδελφή, είναι μόλις ένα φιλί μακριά
It's just a kiss away
It's just a kiss away
It's just a kiss away
It's just a kiss away
Kiss away, kiss away