ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΗ

         Σήμερα αποφάσισα να αναρτήσω κάτι ανάλαφρο διασκεδαστικό και διδακτικό. Η τρέχουσα επικαιρότητα αν και εξαιρετικά ενδιαφέρουσα, δεν πρέπει να μονοπωλεί τα ενδιαφέρον μας.

Έτσι λοιπόν, αποφάσισα να  γράψω για τον πασίγνωστο ανατολίτη Ναστραντίν Χότζα και να αναφέρω  δυό τρεις ιστορίες του ώστε να έχουμε μια ευχάριστη ανάπαυλα από τα τρέχοντα.

         Ο Νασρεντίν Χότζα ή γνωστότερος ελληνικά ως Ναστραντίν Χότζας (το όνομα σημαίνει «Η δόξα της Πίστης» στα Αραβικά) ήταν ένας δημοφιλής κεντρικός ήρωας μύθων, παροιμιών, ανεκδότων που κυκλοφορούσαν ευρύτατα σε όλες τις κοινωνικές τάξεις της Μέσης Ανατολής.

Ο Ναστραντίν Χότζας παρουσιάζεται ως τύπος σούφι(*), φιλόσοφου ανατολίτη, οπλισμένος με φιλοσοφική εγκαρτέρηση στις αντιξοότητες της ζωής, πάντοτε ετοιμόλογος με ελευθερία εκφράσεων, πολλές φορές και με αισχρολογίες. Oι ιστορίες του μπορεί να είναι παράδοξες, απλοϊκές αλλά έχουν βαθύτερα νοήματα τα οποία γίνονται κατανοητά μέσα από τη διήγηση. Οι ιστορίες του Νασρεντίν Χότζα είναι δημοφιλείς σε όλο τον κόσμο και η UNESCO είχε θεσπίσει το 1996-1997 Διεθνές Έτος Νασρεντίν Χότζα.

         Θα κάνω μια απαραίτητη παρένθεση για να εξηγήσω επιγραμματικά τι είναι οι Σούφι. Το Ισλάμ δεν αποτελείται μόνο από τσιχαντιστές και φανατικούς της Σαρία. Υπάρχουν και άλλα παρακλάδια, για να μη δώσω το χαρακτηρισμό αιρέσεις ,γιατί δεν γνωρίζω πόσο δόκιμος είναι, που συνθέτουν μια άλλη όψη αυτή της Θρησκείας. 
    (*)Με τον όρο Σούφι εννοούμε εκείνες τις πρώτες ασκητικές κοινότητες του Ισλάμ, και οι οποίες εγκατέλειψαν τα εγκόσμια, πρεσβεύοντας ότι το ανθρώπινο πεπρωμένο εξαρτάται από την ανεξιχνίαστη θέληση του Θεού. Σε αυτές τις κοινότητες επικράτησε αρχικά το ασκητικό στοιχείο του μυστικισμού  ενώ με την πάροδο του χρόνου ο ασκητισμός θεωρήθηκε ως προκαταρκτικό στάδιο για την επίτευξη της πνευματικής ζωής. Ο μυστικισμός πήρε την θέση του ασκητισμού ως στόχος και επιδίωξη. Οι κοινότητες των Σούφι επηρεάστηκαν άμεσα από τις αρχαιότερες παραδόσεις και φιλοσοφίες της Ανατολής και της λεκάνης της Μεσογείου, όπως ο Νεοπλατωνισμός, ο Γνωστικισμός ο Βουδισμός και ο Χριστιανισμός. Όλες αυτές οι διδασκαλίες έπαιξαν το ρόλο τους στην τελική διαμόρφωση της σουφικής διδασκαλίας, αφού σύμφωνα με τους Σούφι «όλες οι Παραδόσεις οδηγούν στην μια και μόνη αλήθεια».Γνωστοί Σούφι είναι το τάγμα των Δερβίσιδων. Επίσης πολύ δημοφιλής είναι και η ποίηση των Σούφι καθώς και η μουσική τους.

Ας δούμε τις μικρές ιστοριούλες :

Η αλήθεια

  Μία ομάδα αναζητητών της Αλήθειας, ήρθε να συναντήσει το Χότζα για να ακούσει τη διδασκαλία του.
«Αν θέλετε να μάθετε για την Αλήθεια», τους λέει εκείνος, «θα πρέπει να το πληρώσετε ακριβά». 
«Και γιατί θα πρέπει να πληρώσουμε ακριβά για να μάθουμε κάτι σαν την Αλήθεια», ρώτησε ένας από την ομάδα.
«Δεν έχετε προσέξει», είπε ο Χότζας «ότι η σπανιότητα ενός πράγματος είναι που καθορίζει την τιμή του;».

Ο γάιδαρος του Χότζα

  O Χότζας λοιπόν αντιμετώπιζε κάποτε πολύ σοβαρές οικονομικές δυσκολίες και αποφάσισε να λάβει μέτρα. Αποφάσισε να κάνει περικοπές δαπανών. Και άρχισε από το πιο εύκολο: αποφάσισε να περιορίσει το φαϊ του γαϊδάρου του! Έκοψε λοιπόν την τροφή που έδινε στο ζώο από τρεις οκάδες, σε δυο οκάδες κάθε μέρα. Ο γάιδαρος άρχισε να αδυνατίζει αλλά το αδυνάτισμα ήταν σταδιακό και ο Χότζας δεν το πρόσεξε, μιας κι ο γάιδαρος εξακολουθούσε να τον μεταφέρει αδιαμαρτύρητα στη ράχη του. Έτσι μετά από είκοσι μέρες ο Χότζας σκέφτηκε : «Μια χαρά τα πάει ο γάιδαρος και με τις δυο οκάδες. Άρα και μια οκά την ημέρα να του δώσω, δεν έχει ανάγκη». Πράγματι από την επομένη, το κριθάρι περιορίστηκε στο μισό της προηγούμενης ποσότητας. Σε καμιά δεκαριά μέρες, ελάττωσε πάλι την ημερήσια δόση φτάνοντας στη μισή οκά την ημέρα. Φυσικά ο γάιδαρος είχε καταντήσει «πετσί και κόκκαλο» και μόλις και μετά βίας μπορούσε να αντέξει το βάρος του αφεντικού του. Ο Χότζας όμως ενθουσιασμένος από την «επιτυχία» του πειράματος, ούτε που πρόσεξε την κατάντια του ζώου. Αντίθετα, σκέφτηκε ότι αφού ο γάιδαρος άντεξε την περικοπή της τροφής κατά δυόμιση οκάδες, θα μπορούσε να αντέξει και μια μικρή περικοπή κατά μισή οκά ακόμη. Έτσι σε μια βδομάδα περίπου έκοψε εντελώς το κριθάρι. Αλλά ενώ ο Χότζας ήταν ενθουσιασμένος που κατάφερε να εκπαιδεύσει το γάιδαρο να ζει χωρίς τροφή, ο γάιδαρος δεν άντεξε άλλο και μετά από 5 μέρες πέθανε από την πείνα. O Χότζας πήγε να πεθάνει από τη στεναχώρια για τη συμφορά που τον βρήκε, και όταν τον επισκέφτηκαν φίλοι και γνωστοί για να τον παρηγορήσουν, αναφώνησε το σπαραξικάρδιο και αμίμητο:«Τι ατυχία! Πάνω που έμαθα το γάιδαρο να μην τρώει, ψόφησε!».

Το μικρό σπίτι

  Ένας φτωχός οικογενειάρχης, που ζούσε σε ένα δωμάτιο με την πολυμελή οικογένειά του, πήγε στον Χότζα και του ζήτησε ένα πιο μεγάλο σπίτι για να ανασάνει λίγο η ταλαιπωρημένη οικογένειά του.
«Αγαπητέ μου Χότζα, θέλουμε ένα πιο μεγάλο σπίτι, δεν μπορούμε να ζούμε η γυναίκα μου και εγώ, τα τόσα μας παιδιά και συγγενείς όλοι μαζί σ΄ένα δωμάτιο», έκλαψε ο δύσμοιρος άνθρωπος.
Ο Χότζας τον ρώτησε αν έχει ζώα στην αυλή του. «Έχω», του απάντησε. «Τότε απόψε βάλε και τις όρνιθες μαζί σας», τον συμβούλεψε ο Χότζας.
Τις βάζει ο άνθρωπος και πάει το επόμενο πρωί στον Χότζα. «Αγαπητέ μου Χότζα, είμαστε χειρότερα σκάσαμε όλοι μαζί και με τα ζώα».
«΄Έχεις και άλλα ζώα;», τον ρώτησε ο Χότζας. «Έχω», είπε ο άνθρωπος, «σκύλο και γάτο». «Απόψε βάλε και αυτά μαζί». Τα βάζει ο καημένος και πάει ξανά το επόμενο πρωί για να κλάψει απαρηγόρητος.
Ο Χότζας τον ρωτάει και πάλι, μήπως «έχεις και κανένα γάιδαρο στην αυλή»; «Ναι», του απαντά ο άνθρωπος. «Απόψε βάλε και αυτόν και έλα αύριο».
Την επομένη πάει απαρηγόρητος. Τότε ο Χότζας του λέει: «Απόψε βγάλε το γάιδαρο έξω και έλα αύριο».
Την επομένη ο άνθρωπος πάει χαρούμενος και του λέει: «Ευχαριστούμε Χότζα μου, είμαστε λίγο καλύτερα». «Απόψε βγάλε λοιπόν, και τις όρνιθες, αύριο το σκύλο και μεθαύριο τη γάτα».
Έτσι κάνει ο άνθρωπος και πάει χαζοχαρούμενος στον Χότζα και τον ευχαριστεί θερμά για τη βοήθειά του και του λέει: «Να 'σαι καλά Χότζα μου, τώρα ανασάναμε, σε ευχαριστούμε πολύ, πολύχρονος να 'σαι»!

Πηγες: wikipedia, www.piperies.gr