Μπήκαμε στο τελευταίο Σαββατοκύριακο
της Αποκριάς και νομίζω είναι η καταλληλότερη στιγμή για να μιλήσω για την
ελληνική «ιεροτελεστία της Άνοιξης».
Μιλάω φυσικά για τις πατροπαράδοτες
ελληνικές αποκριάτικες εκδηλώσεις που γίνονται σε όλη την επικράτεια της χώρας
και δεν έχουν καμιά σχέση με τα ξενόφερτα , «δυτικού τύπου» καρναβάλια.
Αυτές οι εκδηλώσεις έχουν τις ρίζες
τους στα πανάρχαια χρόνια και παρουσιάζουν μια αξιοθαύμαστη προσαρμοστικότητα,
στο πέρασμα των αιώνων και των θρησκειών, κρατώντας αναλλοίωτο το παγανιστικό τους
πυρήνα, στον οποίο κρύβονται αρχέγονες δοξασίες και δεισιδαιμονίες, ανεξιχνίαστες
για το νου του λαϊκού ανθρώπου που όμως έχουν ριζώσει βαθιά στη ψυχή και την
συνήθειά του.
Από τις πανάρχαιες εθιμικές
θρησκευτικές εκδηλώσεις που οι Έλληνες με συνέπεια τελούσαν στον κύκλο του χρόνου
και που η χριστιανική διδασκαλία δεν κατάφερε
να ξεριζώσει , η Εκκλησία ενσωμάτωσε στο δικό της λατρευτικό κύκλο τις περισσότερες
από αυτές : τις γιορτές του χειμερινού ηλιοστασίου στον κύκλο των Χριστουγέννων,
τις γιορτές της εαρινής ισημερίας και της μέσης άνοιξης στον Πασχαλινό κύκλο. Τις
γιορτές του θερινού ηλιοστασίου στη γιορτή του Αιγιάννη του Κληδωνάρη κλπ.
Η Αποκριά παρέμεινε η μόνη καθαρή
εξωεκκλησιαστική λατρευτική ψυχαγωγική γιορτή, που τυπικοί μόνο δεσμοί την συνδέουν
με το χριστιανικό εορτολόγιο, κυρίως γιατί η εκκλησία την διέπλεξε με την επακόλουθη
εξαγνιστική Σαρακοστή.
Για τον λαϊκό άνθρωπο η Αποκριά είναι
η κορυφαία γιορτή χαράς και ανανέωσης,ένα πρόσκαιρο σταμάτημα της αμείλικτα
γοργής περιστροφής του χρόνου. Αν οι άλλες μεγάλες γιορτές ( Χριστούγεννα , Πάσχα
, Δεκαπενταύγουστος) προεξαγγέλλονται με στερητικές νηστείες, η Αποκριά αναγγέλλεται
με χαρμόσυνες τυμπανοκρουσίες και τραγούδια.
Μπορεί ο Χριστιανισμός που επιβλήθηκε
δια της βίας από το Μέγα Θεοδόσιο να νίκησε τις παλιές θρησκείες αλλά στον
ελληνικό χώρο και οι παλαιοί θεοί ζουν την δική τους ζωή, κρυμμένοι βαθιά μες
το συλλογικό υποσυνείδητο. Πολλοί βρίσκονται υπό την σκέπη μεγάθυμων Αγίων, Οσίων
και Προφητών.
Οι παλαιοί μύστες του φαλλού-δικηλιστές και
γελοιαστές, αυτοκάβδαλοι και φλύακες, εθελονταί και ιθύφαλλοι, θεσμοφοριάζουσαι
και διονυσιάζουσαι- εμψυχώνουν τους επιγόνους στην Ελασσόνα και τον Τύρναβο,
στην Αγιάσο και στα Ρεθυμνιώτικα χωριά, στην Κοζάνη και στην Αγία Ελένη. Τα άσματα
των νέων φαλλοφόρων, που είναι ως είδος έκφρασης αρχαιότερη και από την λατρεία
του Διόνυσου, φαιδρύνουν τις γονιμικές γιορτές, διακηρύσσοντας πως όσο ο φαλλός, ο
συνεργός πάσης γεννήσεως, σφριγά, δεν έχει ο θάνατος τον τελευταίο λόγο.
 |
| Αθηναϊκό αγγείο του 5ου π.Χ. σχετικό με την γιορτή των Διονυσίων. Αρχαιολ. μουσείο Φερράρας. |
ΣΗΜΕΙΩΣΗ:
Το παραπάνω σημείωμα περιέχει κομμάτια
από το εισαγωγικό συνοδευτικό κείμενο που περιέχεται στον εξαιρετικό δίσκο της
αείμνηστης Δόμνας Σαμίου : Τα Αποκριάτικα (Ανίερα Ιερά). Ο δίσκος είχε εκδοθεί
από το Καλλιτεχνικό Σύλλογο Δημοτικής Μουσικής Δόμνα Σαμίου, το Φεβρουάριο του
1994. Αμέσως μετά την κυκλοφορία του ο δίσκος αποσύρθηκε ως άσεμνος. Μετά τη
γενική κατακραυγή ο δίσκος επανήλθε στην κυκλοφορία.
Τα τραγούδια που ακολουθούν προέρχονται
από αυτόν το δίσκο.
ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΗΣΗ:
Τα τραγούδια και τα βίντεο που
ακολουθούν περιέχουν βωμολοχίες και άσεμνους στοίχους με σεξουαλικό περιεχόμενο
καθώς και σεξουαλικά όργανα.
Συνεπώς το θέμα είναι ακατάλληλο
και δεν ενδείκνυται για ανήλικους , πουριτανούς, φανατικά θρησκευόμενους, ηθικά
ευαίσθητους κλπ.
Μια θεατρική παράσταση αφιερωμένη
στο ελληνικό παραδοσιακό αποκριάτικο γλέντι
Το αποκριάτικο μπουρανί στον Τύρναβο
Ντύνοντας τον «γέρο» .Σκύρος
Θα κλείσω αυτό το αφιέρωμα με το
εντυπωσιακότερο αποκριάτικο έθιμο που έχω παρακολουθήσει ποτέ. Το στοιχειό της Χάρμαινας
στην Άμφισσα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου