Τρίτη 8 Μαρτίου 2016

Η ΗΜΕΡΑ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ







Η σημερινή μέρα έχει θεσπιστεί από τον Ο.Η.Ε. ως η Ημέρα της Γυναίκας, για την ανάδειξη των κοινωνικών και πολιτικών δικαιωμάτων των γυναικών. Η επιλογή της συγκεκριμένης ημερομηνίας έγινε με αφορμή της πρώτη γυναικείας απεργίας το 1857 από τις εργάτριες της βιομηχανίας της κλωστοϋφαντουργίας στις ΗΠΑ. Τότε οι γυναίκες στάθηκαν στα οδοφράγματα δίπλα στους άντρες συναδέρφους τους και απαίτησαν να έχουν ίδια κοινωνικά και πολιτικά δικαιώματα με αυτά των ανδρών. Όπως όμως όλα τα κινήματα και κοινωνικοί αγώνες εκφυλίζονται με την πάροδο του χρόνου, έτσι και αυτή η τόσο σημαντική ημέρα για την Ιστορία της Ανθρωπότητας ακολούθησε την ίδια μοίρα με αποτέλεσμα τη σημερινή μέρα να γιορτάζεται ως έκφραση αγάπης και εκτίμησης προς το ωραίο φύλο. Νομίζω ότι αυτό είναι τουλάχιστο προσβλητικό αφού η αγάπη, η εκτίμηση θα πρέπει αυτονόητα να είναι συνεχή και καθημερινά. Αρνούμαι να δεχτώ τέτοιου είδους υποκριτικές επετείους που μόνο σκοπό έχουν να γίνουν το άλλοθι του δήθεν σεβασμού ενώ όλο τον άλλο χρόνο να κάνουμε τα στραβά μάτια στην γυναικεία κακοποίηση, την γυναικεία ανεργία , τον κοινωνικό και εργασιακό αποκλεισμό των γυναικών και τόσων άλλων που κανονικά θα έπρεπε να κάνει την Παγκόσμια Κοινότητα να ντρέπεται για τη βαρβαρότητα με την οποία αντιμετωπίζονται οι γυναίκες σε διάφορες περιοχές του πλανήτη.



Κλείνοντας αυτό το μικρό σχόλιο θα ήθελα να αναφέρω ενδεικτικά, μερικές Ελληνίδες γυναίκες που υπήρξαν πρωτοπόρες στην εποχή τους και στις οποίες αξίζει κάθε τιμή.


Αγνοδίκη . Η πρώτη γυναίκα γιατρός στην Αρχαία Ελλάδα
Άνδρας είχε αναγκασθεί να ντυθεί η πρώτη γυναίκα γιατρός στην Αρχαία Ελλάδα, καθώς, έως τον 4ο αιώνα, είχε θεσμοθετηθεί νόμος που απαγόρευε στις γυναίκες να ασκούν ιατρική και όποια παρέβαινε τον νόμο τιμωρείτο με θανατική ποινή.
Πρόκειται για την Αγνοδίκη, η οποία δεν δίστασε να ντυθεί άνδρας και να μαθητεύσει στον διάσημο γιατρό Ηρόφιλο (355-280 π.Χ.) στην Αλεξάνδρεια. Μετά τη μαθητεία της, μεταμφιεσμένη πάντα σε άνδρα, επέστρεψε στην Αθήνα και άσκησε το ιατρικό επάγγελμα με μεγάλη επιτυχία και γρήγορα έγινε η ευνοούμενη των εύπορων γυναικών.
Oι Αθηναίοι γιατροί ζήλεψαν την επιτυχία του νεοφερμένου γιατρού και η Αγνοδίκη καταγγέλθηκε ως άτομο που διαφθείρει τα ήθη των κυριών.
Η Αγνοδίκη αποκάλυψε τότε ότι ήταν γυναίκα και παραπέμφθηκε σε δίκη, αλλά όλες οι γυναίκες -και ιδίως οι πλούσιες και οι εταίρες- της συμπαραστάθηκαν με αποτέλεσμα να αθωωθεί. Οι γυναίκες μπορούσαν πλέον να ασκούν το ιατρικό επάγγελμα αρκεί να εξέταζαν μόνο γυναίκες.
268 π.Χ.
Στους 128ους Ολυμπιακούς Αγώνες το 268π.Χ. μια γυναίκα από την παραθαλάσσια Μακεδονία, όπως αναφέρει ο Παυσανίας, η Βελεστίχη, κέρδισε στο πωλικόν  τέθριππον και στους  αμέσως επόμενους το 264π.Χ.  πωλικήν πωλικήν  συνωρίδα.
84π.Χ.
Στους  174ους Ολυμπιακούς αγώνες δύο γυναίκες από την Ηλεία η Τιμαρέτα και η Θεοδότα κερδίζουν μέσα στην έδρα τους το αγώνισμα της συνωρίδας η πρώτη και το πωλικόν τέθριππον η δεύτερη.
153 μ.Χ.
Στους 233ους Ολυμπιακούς Αγώνες μια άλλη γυναίκα από την Ηλεία, η ΚασίαΜ(νασιθέα), κερδίζει στο πωλικόν τέθριππον. Αυτή είναι και η τελευταία γυναίκα που έχει αναφερθεί ότι κέρδισε στην Ολυμπία καταρρίπτοντας τον απαγορευτικό μύθο «όχι γυναίκες στην Ολυμπία».
1817:
Αναφέρεται ως η πρώτη Ελληνίδα ηθοποιός η Αικατερίνη Βιαγκίνη στη Ζάκυνθο. Αυτές, όμως, οι γυναίκες  συμμετείχαν σε ερασιτεχνική παράσταση, όταν ακόμα ελληνικό κράτος δεν υπήρχε.

1833:
Αναφέρονται σε ερασιτεχνικό θίασο στη Λευκάδα η Ακριβούλα Σταύρου και η Αικατερίνη Καμπατσίνη.
1840:
Η πρώτη Ελληνίδα επαγγελματίας ηθοποιός, Αικατερίνη Παναγιώτου . Είναι η πρώτη Ελληνίδα επαγγελματίας ηθοποιός.  Εργάστηκε μόνο τέσσερα χρόνια ως ηθοποιός και στη συνέχεια αποχώρησε απογοητευμένη. Πάντως ως πρωταγωνίστρια της «Εταιρείας του εν Αθήναις Θεάτρου» πληρωνόταν με το αστρονομικό ποσό των 50 δραχμών μηνιαίως.
1842:
Εμφανίστηκε η δεύτερη επαγγελματίας ηθοποιός, η Αθηνά Φαρμάκη και στη συνέχεια ακολούθησαν η Μαριγώ Δευτερίδη και η Μαριγώ Δομεστίνη (το όνομα Μαριγώ ήταν, την εποχή εκείνη,  η πιο μοντέρνα εκδοχή του ονόματος Μαρία).
1848:
Ελένη Μπούκουρα. Η πρώτη γυναίκα ζωγράφος της μετεπαναστατικής Ελλάδας [3]
1884:
Το 1884 η Σεβαστή Καλλισπέρη υπέβαλε αίτηση για να δώσει εξετάσεις στη φιλοσοφική σχολή. Οι καθηγητές της αναστατώθηκαν (ήταν η πρώτη φοιτήτρια) και, τελικά, της το επέτρεψαν. Η Σεβαστή επέτυχε στις εξετάσεις, αλλά το υπουργείο Παιδείας αρνήθηκε (λόγω του φύλου της) να επικυρώσει τις υπογραφές των καθηγητών που την εξέτασαν. Η Σεβαστή θα αρχίσει, τελικά, τις σπουδές της στη Σορβόνη.
1887:
α) Στις 8 του Μάρτη του 1887 κυκλοφόρησε το πρώτο φύλλο της «Εφημερίδος των Κυριών» από την Καλλιρρόη Παρρέν που υπήρξε και η πρώτη Ελληνίδα δημοσιογράφος.
β) Εκδίδεται από την Αικατερίνη Παπαδοπούλου  το «Ημερολόγιον των κυριών».
γ) Οι αδερφές Κάντα γίνονται οι πρώτες Ελληνίδες επαγγελματίες φωτογράφοι. Με σπουδές φωτογραφίας στο Παρίσι, άνοιξαν φωτογραφείο επί της οδού Σταδίου στην Αθήνα. Το 1889 με την επωνυμία «το Φωτογραφείο των Κυριών»

Καλλιρρόη Σιγανού-Παρρέν



1890 :
Το 1890 το ελληνικό έθνος θα αποκτήσει την πρώτη φοιτήτρια. Πρόκειται για την Ιωάννα Στεφανοπούλου (ή Στεαφανόπολι), αν και ο πρύτανης θα διαμαρτυρηθεί στο υπουργείο «δια την ανάμειξιν των φύλων».

1892 : Σπάρτη Καρασταμάτη. Η πρώτη Ελληνίδα Βιομήχανος. Ιδρυσε υφαντουργείο και απασχολούσε 40 εργάτριες –υφάντρες.
1895:
α) Το 1895 η χρονιά ήταν καλή για τις φοιτήτριες: γράφτηκαν πέντε φοιτήτριες στην Ιατρική Σχολή Αθηνών (ανάμεσα τους και οι αδελφές Παναγιωτάτου). Οι συμφοιτητές τους διαμαρτυρήθηκαν «δια την εισβολή του ποδόγυρου εις τον περίγυρο του Ιπποκράτους».
β) Η Σεβαστή Καλησπέρη ήταν η πρώτη γυναίκα που διορίστηκε επιθεωρήτρια σχολείων θηλέων.
1896 : Η πρώτη ανεπίσημη Μαραθωνοδρόμος
Στους πρώτους νεώτερους Ολυµπιακούς Αγώνες το 1896, στη σκιά του Σπύρου Λούη ξεδιπλώθηκε η ιστορία της Σταµατίας Ρεβύθη. Η 30χρονη προσπάθησε να τρέξει στον Μαραθώνιο µαζί µε τους άνδρες. Οι διοργανωτές τής το απαγόρευσαν. Τελικά διήνυσε τη διαδροµή µόνη της, την εποµένη του αγώνα, σε 5 ώρες και 30 λεπτά, αλλά δεν της επέτρεψαν να τερµατίσει µέσα στο Καλλιµάρµαρο.
1908 :
Το 1908 η Αγγελική Παναγιωτάτου έχει τελειώσει με Άριστα το πτυχίο της στην Αθήνα και έχει, ήδη, μετεκπαιδευθεί στην Γερμανία. Οι καθηγητές της αποδεικνύονται πιο φιλελεύθεροι από του φοιτητές και της εμπιστεύονται τη θέση της υφηγήτριας στην Ιατρική Σχολή Αθηνών. Οι άρρενες φοιτητέςωρύονταν από τα θρανία και φώναζαν προς την καθηγήτρια τους: «στην κουζίνα!». Τελικά, η Παναγιωτάτου επαύθη, αλλά τελικώς  διορίστηκε καθηγήτρια στο πανεπιστήμιου του Καΐρου.
1911:
Η Παρρέν πρωτοστάτησε στην ίδρυση του «Λυκείου των Ελληνίδων», που είναι και η πρώτη συστηματική προσπάθεια στην Ελλάδα γυναικείας δράσης και χειραφέτησης.
1916 :
Χαρίκλεια Καλομοίρη. Η πρώτη Ελληνίδα μαέστρος. Διηύθυνε την συμφωνική ορχήστρα στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά στο έργο του συζύγού της, Μανώλη Καλομοίρη, ο Πρωτομάστορας.
1920:
Αρχίζει ο οργανωμένος αγώνας για την πολιτική χειραφέτηση της Ελληνίδας με την ίδρυση του «Συνδέσμου για τα δικαιώματα της γυναικός», με αποκλειστικό σκοπό ν’ αγωνιστεί για την πολιτική, κοινωνική και οικονομική εξύψωση της γυναίκας με τον άντρα. Ο Σύνδεσμος ήταν τμήμα της μεγάλης διεθνούς οργάνωσης υπέρ της γυναικείας ψήφου «International Woman Suffrage Alliance». Πρόεδρος του Συνδέσμου εξελέγη η Μαρία Νεγρεπόντη και Αντιπρόεδρος η Αύρα Θεοδωροπούλου. Κάθε Δευτέρα συγκεντρώνονταν και έκαναν ομιλίες και συζητήσεις, στις οποίες έπαιρναν μέρος όχι μόνο γυναίκες αλλά και άντρες φεμινιστές.
1924:
Κυκλοφόρησε ο «Αγώνας της Γυναίκας». Μηνιαίο δελτίο του Συνδέσμου Ελληνίδων υπέρ των δικαιωμάτων της Γυναικός. Στην πρώτη σελίδα του πρώτου φύλλου γράφει: «ΖΗΤΟΥΜΕ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΠΟΛΙΤΙΚΑ, ΑΣΤΙΚΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΙΣΑ ΚΑΙ ΟΛΑ ΓΙΑ ΤΗ ΓΥΝΑΙΚΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΑΝΔΡΑ». Πρόεδρος Διοικητικού Συμβουλίου η Αύρα Θεοδωροπούλου.
1926:
Το 1926 ιδρύεται η «Σοσιαλιστική Οργάνωση Γυναικών», τμήμα του «Σοσιαλιστικού Κόμματος της Ελλάδος» και του «Διεθνούς Συμβουλίου Σοσιαλιστριών». Απευθύνεται κυρίως στις εργαζόμενες γυναίκες και εκδίδει το περιοδικό «Σοσιαλιστική Ζωή».
1938: 
Αφροδίτη Λαουτάρη, Αγκελική Κοτσάρη, Αντιγόνη Κονταράτου . Οι πρώτες Ελληνίδες εκφωνήτριες της Ελληνικής Ραδιοφωνίας.
1943:
Σοφία-Σόνια Στεφανίδου. Η πρώτη γυναίκα αλεξιπτωτίστρια
Με την κήρυξη του πολέμου η Σόνια Στεφανίδου κατατάσσεται και εισάγεται για εκπαίδευση στον Ε.Ε.Σ.  Στις 15 Μαρτίου 1941 πήρε το δίπλωμά της και κατετάγη στα «Στελέχη των Εθελοντών Βοηθών».  Στις αρχές Μαϊου του 1943 η Σόνια Στεφανίδου γίνεται δεκτή και παρουσιάζετε στη Βρετανική Μυστική Υπηρεσία που είχε την έδρα της στο Κάιρο.  Εκπαιδεύεται στη συλλογή, αναφορά και ασφάλεια πληροφοριών και στη συνέχεια παρουσιάζεται στο στρατόπεδο της Ναζαρέτ όπου εκπαιδεύεται με επιτυχία ως αλεξιπτωτίστρια.  Έτσι, απέκτησε το προνόμιο να είναι η πρώτη και μοναδική Ελληνίδα αλεξιπτωτίστρια σε όλη τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
1944:
Η πρώτη ενεργή ανάμειξη Ελληνίδας με τα κοινά, είναι συνδεδεμένη με τις δημοτικές εκλογές και την τοπική αυτοδιοίκηση. Στον δήμο Αμαλιάδας, αμέσως μετά την απελευθέρωση της πόλης από τους Γερμανούς, αναδείχτηκε στις 11 Δεκεμβρίου 1944, για πρώτη φορά γυναίκα δήμαρχος, η φαρμακοποιός Μαρίκα Μπότση-Τσαπαλίρα.
1947:
Η πρώτη ελληνίδα κινηματογραφίστρια
Η Μαρία Πλυτά γεννήθηκε το 1915 στη Θεσσαλονίκη. Πολυσχιδής προσωπικότητα στράφηκε πρώτα στη λογοτεχνία και έγραψε τα μυθιστορήματα «Δεμένα φτερά» (1944) και «Αλυσίδες» (1946). Το 1948 πέρασε και στη συγγραφή θεατρικών έργων κερδίζοντας με το «Κάστρο της Χερσώνας» έπαινο στον διαγωνισμό του λογοτεχνικού περιοδικού «Μορφές». Ο κινηματογράφος, όμως, γρήγορα την κέρδισε και την απορρόφησε. Γύρισε συνολικά 16 ταινίες.
1953, 1956 :
Για πρώτη φορά οι Ελληνίδες ψήφισαν το 1953 . Πρώτη Ελληνίδα μέλος του Κοινοβουλίου, εκλέχθηκε η Ελένη Σκούρα και πρώτη Ελληνίδα Υπουργός το 1956, η Λένα Τσαλδάρη.
1961:
Η πρώτη Ελληνίδα ασυρματίστρια.Το Σεπτέμβριο του 1961, η πρώτη Ελληνίδα ασυρματίστρια έπιανε βάρδια στο υπερωκεάνιο «Βρετάνη» για το παρθενικό της ταξίδι από το Σαουθάμπτον στην Αυστραλία. Η Χιώτισσα Τζένη Λίναρη-Χελιώτη είχε σπάσει το εμπάργκο σε ένα καθαρά αντρικό μέχρι τότε επάγγελμα.
1964:
Άννα Σαρίδου, 20 ετών. Η πρώτη Ελληνίδα καπετάνισσα 

1974: 
Η Ζωζώ Χριστοδούλου έγινε η πρώτη γυναίκα στην Ελλάδα που έτρεξε στον Μαραθώνιο. Μέχρι τότε οι διοργανωτές των αγώνων δεν θεωρούσαν ότι οι γυναίκες έχουν το σθένος για να καλύψουν µεγάλες αποστάσεις. Στους Ολυµπιακούς του ‘72 τις άφηναν να τρέχουν µέχρι 1.500 µέτρα. Στον στίβο επικρατούσε το άβατο για τις γυναίκες έως το 1928. Ολοκλήρωσε τότε την προσπάθειά της σε 5 ώρες και ένα λεπτό. Τερµάτισε έκτη ανάµεσα στις γυναίκες και πέρασε κοντά στους 200 άνδρες.
1975:
Εμφανίζεται το δεύτερο κύμα του Φεμινισμού στην Ελλάδα. Οι γυναίκες ονόμασαν το δικό τους κίνημα «Κίνημα για την Απελευθέρωση των Γυναικών». Οι φεμινίστριες συγκροτούνται σε μικρές αυτόνομες ομάδες χωρίς ιεραρχία, αδέσμευτες από κάθε κομματικό έλεγχο και από πολιτική ή άλλη οργάνωση. Είναι ελεύθερες ομάδες δράσης και θεωρίας που εμφανίζονται σε χώρους δουλειάς, στα Πανεπιστήμια, σε γειτονιές, σε πόλεις, σε σχολές.
1977
Η πρώτη ελληνίδα γυναίκα οικοδόμος
«Μία νεαρή οικοδόμος, η Μαρία Ιακώβου, ετών 19, κάτοικος Αιγάλεω, που είχε γίνει κτίστης για να νικήσει τη φτώχεια και την άρνηση των γονιών της, να παντρευτεί τον αγαπημένο της, έπεσε από ύψος τριών μέτρων και τραυματίστηκε σοβαρά. Η ιστορία της αρχίζει τον περασμένο Γενάρη, όπου γνωρίζεται με το Μανώλη Δρομάζο και τον ερωτεύεται με πάθος. Οι γονείς της όμως αρνούνται να συγκατατεθούν στο γάμο της. Έτσι, η Μαρία, υποχρεώνεται να εγκαταλείψει την εργασία της (πλέχτρια), που μέχρι τότε έκανε, και να πάει στην αρχή βοηθός χτίστη.
Οι ανάγκες όμως την υποχρέωσαν, για να κερδίσει περισσότερα, να γίνει μάστορας. Έτσι, σ’ ένα μήνα τα κατάφερε κι έγινε μια μεγάλη χτίστρια, χτίζοντας 15 έως 20 μέτρα την ημέρα. Η μοίρα όμως την χτύπησε άσχημα, έπεσε και τραυματίστηκε σοβαρά. Ευχόμαστε να είναι περαστικό το ατύχημά της, να πραγματοποιηθεί ο μεγάλος της πόθος, να παντρευτεί τον αγαπημένο της και να ξαναγυρίσει στο γιαπί, που είναι τόσο συνδεδεμένο με τη μεγάλη της αγάπη.»
Εφημ. «Πανοικοδομική»1977


Rosie the Riveter


Πολεμίστρια του YPG.







 πηγή: kinisienergoipolites.blogspot.gr.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου