ΕΛΛΗΝΙΚΟ: ΜΙΑ ΚΤΗΜΑΤΟΜΕΣΙΤΙΚΗ ΦΟΥΣΚΑ ΠΟΥ ΣΚΑΕΙ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΩΡΑ ΤΗΣ;

Σήμερα διάβασα σήμερα ένα άρθρο για την τύχη της επένδυσης του Ελληνικού. Αποφάσισα να το αναδημοσιεύσω γιατί περιγράφει μια εικόνα που ξεφεύγει από τα όσα έχω διαβάσει μέχρι σήμερα. Το άρθρο το υπογράφει ο Νίκος Μπελαβίλας που είχε την ευθύνη συντονισμού για την επένδυση του Ελληνικού από την μεριά του Μαξίμου. Σε όλο αυτό το διάστημα ο καθηγητής Μπελαβίλας με τις παρεμβάσεις του όπως τα άρθρα του στην εφημερίδα  Η Αυγή αποτελεί την φωνή της συνείδησης του κομματικού ΣΥΡΙΖΑ που ασφυκτιά απο την ρεαλιστική - όπως υποστηρίζουν- στροφή Τσίπρα. 
Όπως καταλαβαίνεται η παρέμβασή του με αυτό το άρθρο έχει τη σημασία της και φυσικά το ενδιαφέρον της. 

ΕΜΠΟΔΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΕΠΕΝΔΥΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ 

του Ν. Μπελαβίλα

Για όσους δεν είναι γνώστες, στην εικόνα σημειώνεται με κόκκινο κύκλο, το επίμαχο εμπόδιο από το οποίο κινδυνεύει η επένδυση του Ελληνικού. H ναυαρχίδα του συντηρητικού τύπου και η αντίστοιχη των τηλεοπτικών μέσων αφιέρωναν χθες πανάκριβα πρωτοσέλιδα και ώρες ειδήσεων σε αυτό: "Νέα εμπόδια στην επένδυση του Ελληνικού". Κλείνει ένας χρόνος από την περσινή συμφωνία μεταξύ επενδυτών καικυβέρνησης,εννιά μήνες από την ψήφιση της από τη Βουλή. Όμως εμπόδια παντού. Λίγα δένδρα, στην παραλία, τέσσερα νεοκλασικά-ο κόκκινος κύκλος τηςεικόνας- και ένα κτίριο του παλιού αεροσταθμού, αυτό των ελληνικών ταινιών (ούτε ένα στρέμμα όλο κι'όλο),εμποδίζουν να κατασκευαστεί το "μεγαλύτερο και ωραιότερο πάρκο της Ευρώπης", να γίνει η επένδυση των 5δις ευρώ και των 70.000 θέσεων εργασίας (sic).

Μία κοινοπραξία κολοσσός με ντόπιους, κινέζους και άραβες επενδυτές, βλέπει την καταστροφή προ των πυλών γιατί πέντε κτιριάκια τους απαγορεύουν να κατασκευάσουν τον παράδεισο των 6.300 στρεμμάτων τον οποίο συμφώνησαν με τους προηγούμενους να αγοράσουν, όχι και τόσο ακριβά θα 'λεγε κανείς. Δεν κάνουμε πλάκα, μας κάνουν πλάκα. Όχι δεν εμποδίζονται να κατασκευάσουν το Ελληνικό, αν ήθελαν να το κάνουν μπορούσαν να αρχίσουν πέρσι τον Οκτώβριο. 

Η "Καθημερινή" και ο "Σκάϊ" πανηγύριζαν προχθές-δεν αγωνιούσαν για το μέλλον της επένδυσης, το αντίθετο. Ανακάλυπταν εμπόδια, πολλά εμπόδια: τα δένδρα που εμποδίζουν να γίνει το πάρκο, λίγες αρχαίες πέτρες που θα εμποδίζουν τους τουρίστες να το απολαύσουν όταν θα έλθουν. Μεθαύριο θα τους ενοχλούν τα ρέματα, το τραμ, η παραλιακή, ο βυθός της θάλασσας, ή άσφαλτος που καίει, οι βρύσες των πρώην ολυμπιακών σταδίων που στάζουν. Για αυτό επί δώδεκα μήνες δεν παραδίδουν τίποτα από τα συμφωνημένα. Ούτε το Σχέδιο Γενικής Διάταξης, ούτε τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, ούτε το πλάνο κατεδαφίσεων, ούτε τα σχέδια για τα κτίρια. Για αυτό δεν διεκδικούν τη μεταβίβαση όσων τους ανήκουν με την περσινή συμφωνία. Αλλά εμφανίζουν ονειρικά βίντεο για τους αφελείς και λευκά χαρτιά προς υπογραφή για τους αρμόδιους. Για αυτό δεν αρχίζουν καθαρισμούς, αποξηλώσεις, ουδείς τους ενοχλεί. Για αυτό δεν αρχίζουν κατεδαφίσεις, 400 κτίρια έχει το οικόπεδο, να χαρούν οι εταιρείες κατεδαφίσεων, πάλι ουδείς τους εμποδίζει. 

Πάλι για όσους δεν γνωρίζουν, από το φθινόπωρο του 2014 οι επενδυτές δεν έχουν καταθέσει ούτε ένα (1) επίσημο σχέδιο με υπογραφή και σφραγίδα για το τι θέλουν να κάνουν. Ας το προβλέπει η συμφωνία.

Ας δοκιμάσουμε τώρα να πούμε την ιστορία αλλιώς:

Αν τα κάνουν όλα αυτά θα πρέπει να κάνουν και το έργο.Ποιό έργο; 

Θα πρέπει να αρχίσουν να καθαρίζουν, να εξυγιαίνουν, νακατεδαφίζουν αυθαίρετα κέντρα στην παραλιακή, να φροντίζουν τους χώρους, να στήνουν εργοτάξια, να κατασκευάσουν το ανοικτό πάρκο και τους δημόσιους χώρους των 3.000 στρεμμάτων, τους δρόμους, τις πλατείες, τις δενδροστοιχίες, την ανοικτή ακτή. 

Τα πρώτα η περιβόητη "Ελληνικόν" Α.Ε., τα δεύτερα, το πάρκο και τα υπόλοιπα η κοινοπραξία. 

Πρέπει να τα κάνουν τώρα, όχι στο βαθύ μέλλον όπως τον καιρό των Ολυμπιακών Αγώνων, δηλαδή ποτέ. 

Τώρα, μαζί με τα υπόλοιπα. Αυτά λέει η συμφωνία. Και να κτίσουν στην υπόλοιπη έκταση, όχι ότι θέλουν όπου θέλουν, αλλά ότι συμφωνήθηκε, εκεί που συμφωνήθηκε.Δεν θέλουν αλλά και δεν μπορούν. Άλλα ήθελαν αλλά δεν μπόρεσαν.

Ήθελαν φθηνό οικόπεδο, κανέναν περιορισμό, κανένα πάρκο, κανέναν αρχαιολογικό ή δασικό χώρο, κανένα χρονοδιάγραμμα, καμία δέσμευση. 

Ήθελαν οικοπεδοποίηση και εύκολη πώληση των τεμαχίων σε τρίτους. Κάτι σαν συνοικιακοί οικοπεδοφάγοι. Παιχνίδι με τις μετοχές και υπεραξία από σταδιακή μεταπώληση φθηνού τεράστιου ακινήτου δίπλα στη θάλασσα. 

Ένα mall εδώ, ένα καζίνο εκεί, ότι κάτσει. Μεταπώληση ή ενοικίαση της μαρίνας που είναι έτοιμη και σαπίζει. Θα δουν πως θα πάει. 

Αν δεν βγει, φέσωμα του Δημοσίου και αποχώρηση. Πρώτη φορά θα είναι;Δίπλα τους, ένας χορός μεσαζόντων και υπεργολάβων. Στελέχη δεύτερης διαλογής, φορτωμένα με την αποτυχία των έργων των ολυμπιακών αγώνων έτοιμα από την πρώτη στιγμή να παρέχουν τις υπηρεσίες τους στη σημερινή κυβέρνηση, στην κάθε κυβέρνηση. Περιβαλλοντικοί επιστήμονες παντός καιρού διαθέσιμοι να υπογράψουν ότι τους ζητηθεί αρκεί να πάρουν τη δουλειά, κάτι συνταξιούχοι πανεπιστημιακοί που τους έταξαν μελέτες, κάτι δήμαρχοι που έστησαν γραφείο ευρέσεως εργασίας στην επένδυση παραμονές εκλογών και βέβαια οι έμμισθοι δημοσιογράφοι. Είναι αυτός ο κόσμος λοιπόν που ονειρεύεται το δικό του κέρδος από τη μεσιτεία. Τούτοι είναι οι μόνοι που θέλουν πραγματικά να γίνει η επένδυση. Πιέζουν. Υποθέτουν πως αν γίνουν αυτοί οι κακοί, για λογαριασμό των επενδυτών, αν ειδοποιήσουν τους δανειστές να το περιλάβουν ξανά στα προαπαιτούμενα, τότε θα τρομάξουν οι υπουργοί και θα τα δώσουν όλα. 

Παρατηρήστε προσεκτικά. Θα δείτε ότι αυτοί είναι που ουρλιάζουν. Χτυπούν τα χέρια στα τραπέζια, συκοφαντούν ανθρώπους, επιτίθενται σε δασάρχες, αρχαιολόγους, υπαλλήλους, σε όποιον τολμήσει. 

Έλληνες, άραβες και κινέζοι επενδυτές δεν έχουν βγάλει κιχ. Αναμένουν ίσως, όπως τους διαβεβαίωσαν τη λήξη της "παρένθεσης" για να ξαναδιαπραγματευτούν με καλύτερους όρους, ίσως από μηδενική βάση. Ή να φύγουν με μία γερή αποζημίωση. Στην πιάτσα το ξέρουν όλοι, οι περισσότεροι το ψιθυρίζουν από καιρό. 

Τα στελέχη που έχουν γνώση, οι οικονομολόγοι, λίγοι σοβαροί που διοίκησαν την "Ελληνικόν Α.Ε." στο ξεκίνημα το 2010 και εδιώχθησαν, το έλεγαν από τότε. 

Ανώτατα στελέχη της κυβέρνησης το γνωρίζουν και σήμερα. Δεν τολμούν να το πουν. Ο καθένας για δικούς του λόγους, πολιτικούς, ελιγμών, επιβίωσης, φόβου. Οι δανειστές, η διαπραγμάτευση, το άγχος των επενδύσεων, η αφέλεια στήνουν το φόντο, τη μεγάλη εικόνα της αμηχανίας.

Ίσως είναι καλύτερα να προετοιμαζόμαστε για την επόμενη μέρα, να δούμε τι πραγματικά θα γίνει με το Ελληνικό. Γιατί η επένδυση των 5 δις και των 70.000 θέσεων εργασίας δεν πρόκειται να γίνει, όχι γιατί καθυστερεί η κυβέρνηση, αλλά γιατί μάλλον έχουμε μία βαλκανικού τύπου κτηματομεσιτική φούσκα η οποία φαίνεται να σκάει πριν την ώρα της.

(*)ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΝΙΚΟΣ ΜΠΕΛΑΒΙΛΑΣ

Γεννήθηκε στον Πειραιά το 1959.ΣπουδέςΑρχιτεκτονικής ΕΜΠ (1985). Διδακτορική ΔιατριβήΕΜΠ  (1991).

Εντ. Διδάσκων Πολεοδομίας, Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχ. Πανεπιστημίου Θεσσαλίας (2000-2003). Διδάσκει Πολεοδομία και Ιστορία της Πόλης στη Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχ. ΕΜΠ από το 2003. Το 2014 εξελέγη Aναπληρωτής Kαθηγητής. Διδασκαλία στα μεταπτυχιακά προγράμματα «Πολεοδομία-Χωροταξία» και «Προστασία Μνημείων» του ΕΜΠ, στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα του Ιονίου Πανεπιστημίου και συγγραφέας του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου. Έχει δώσει διαλέξεις ως προσκεκλημένος διδάσκων στα μεταπτυχιακά προγράμματα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, στο Ινστιτούτο "Polis" των Τιράνων και στο Πανεπιστήμιο της Λιουμπλιάνα.

Μέλος του Εργαστηρίου Αστικού Περιβάλλοντος του Τομέα Πολεοδομίας & Χωροταξίας ΕΜΠ. Συντονιστής μελετών και έργων (1994-1997) στην ανάπλαση της Γαλλικής Εταιρείας Μεταλλείων Λαυρίου και μέλους του Διοικητικού Συμβουλίου του Τεχνολογικού Πολιτιστικού Πάρκου Λαυρίου. Τεχνικός Σύμβουλος των έργων (1998-2000) και Διευθυντής (2000-2001) του Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολης. Με τη Βάσω Τροβά, ήσαν αρχιτέκτονες μελετητές και σύμβουλοι επίβλεψης του νέου κτιρίου της Ταινιοθήκης της Ελλάδος στον ιστορικό κινηματογράφο «Λαίς» της Ιεράς Οδού (2006-2009).

Συντονιστής έρευνας στα ερευνητικά προγράμματα του Εργαστηρίου Αστικού Περιβάλλοντος ΕΜΠ: Ιστορικός βιομηχανικός εξοπλισμός στην Ελλάδα (1996-1998), Μητροπολιτικό Πάρκο Γουδί-Ιλισός (1997-2000), Περιβαλλοντικές επιπτώσεις από τις χωροθετήσεις των Ολυμπιακών Αγώνων στην Αθήνα (2001), Ανάπλαση της λιμενοβιομηχανικής ζώνης Πειραιά-Λιπάσματα Δραπετσώνας (1998-2000), Χωροθέτηση του Τεχνικού Πανεπιστημίου Λεμεσού (2006), Επέκταση Τραμ στον Πειραιά (2005-2007), κ.α.

Επιστημονικός υπεύθυνος στα ερευνητικά προγράμματα του Εργαστηρίου Αστικού Περιβάλλοντος ΕΜΠ: Ιστορικά μεταλλεία στο Αιγαίο (2006-2009), Ανάπλαση του θαλασσίου μετώπου Ελευσίνας (2003-2004), Μητρώο της Ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς (2006-), Άξονες αναβάθμισης ιστορικού κέντρου Πρέβεζας (2009-2010), Μητροπολιτικό Πάρκο υψηλού πρασίνου στο πρώην Αεροδρόμιο Ελληνικού (2009-2011), Αρχιτεκτονικός και μουσειολογικός σχεδιασμός του Μουσείου Μεταλλείας-Μεταλλουργίας Λαυρίου (2009-2013).κ.α.

Συγγραφέας των βιβλίων Λιμάνια και Οικισμοί στο Αιγαίο της Πειρατείας και Τόποι Ανθρώπων - σχόλια για το χώρο και την πολιτική. Συμμετείχε με άρθρα του ή ως επιστημονικός επιμελητής στους συλλογικούς τόμους Αthens-Absolute Realism και Αιγαίο Διάσπαρτη Πόλη, της 8ης (2002) και 10ης (2006) Διεθνούς Έκθεσης Αρχιτεκτονικής Biennale Βενετίας,  Η Ελλάδα της Θάλασσας, Ιστορικός Βιομηχανικός Εξοπλισμός στην Ελλάδα, Ορυχεία στο Αιγαίο, Ανώνυμη Ελληνική Εταιρεία Χημικών Προϊόντων και Λιπασμάτων (1909-1993), Οδηγός για το περιβάλλον: Πράσινο & ελεύθεροι χώροι στην πόλη, Το Ελληνικό τοπίο. Μελέτες ιστορικής γεωγραφίας και πρόσληψης του τόπου, Το Αιγαίο πέλαγος, χαρτογραφία και ιστορία, 15ος-19ος αιώνας, Η Ελλάδα τότε και τώρα: Διαχρονική χαρτογράφηση των καλύψεων γης, 1987-2007, 170 χρόνια Πολυτεχνείου, οι Μηχανικοί και η Τεχνολογία στην Ελλάδα, κ.α.

Έχει λάβει διακρίσεις και βραβεία σε διεθνείς και πανελλήνιους αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς μεταξύ των οποίων στον διεθνή διαγωνισμό ΟΛΠ  για την Πολιτιστική Ακτή (3ο βραβείο στο Μουσείο Εναλίων Αρχαιοτήτων στο Σιλό, με Γ. Κίζη, Κ. Κίζη και Β. Τροβά-2013 και Έπαινος στο Θεματικό Αρχαιολογικό Μουσείο Πειραιά με Η.Κίζη, Κ.Κίζη, Ε.Δούγκα, Κ.Πολίτη).

Πρόεδρος του ΔΣ του Ελληνικού Τμήματος TICCIH-The International Committee for the Conservation of Industrial Heritage. Επιστημονικός αξιολογητής του ICOMOS για το World Heritage List της UNESCO (Japan 2007, Spain & Slovenia 2009, 2011, Austria 2014). Μέλος της Ε.Ε. και της Επιτροπής Κριτών του Διεθνούς αρχιτεκτονικού διαγωνισμού ARES-UIA και ΤΕΕ (2007). Αναπλ. Μέλος του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού (2015-).

ΠΗΓΗ: commonality.gr/ Ε.Μ.Π/vima.gr